Kerst-mis-baksel


Liturgie in oorlogstijd?
door Jan de Jongh

De oorlog in Irak en Afghanistan woedt ook deze kerst voort. De Amerikanen inclusief de nieuwe president willen de oorlog in Afganistan opvoeren. Voor de bevol­king daar en voor miljoenen anderen zal het er wel niet beter voorstaan, dan tijdens de vorige kerst. Is liturgie tegen deze achtergrond niet zoiets als spelen in een wereldvreemde zand­bak? (lees verder)





Woensdagavond 24 december 2008

22u00, Audiozaal Vrijhof UT

"Een schitterend bestaan"

Kerstavondviering, met voorganger Ben Hövels

koor o.l.v. Peter Laport

O-antifonen


door Jan de Jongh

In de tijd van Advent zal zeker in veel protestantse kerken gezang 125 - O kom, o kom, Immanuël - aangeheven worden. Willem Barnard werd voor dit lied ge­nspireerd door de antifonen (keer­verzen), die al vanaf de 9e eeuw de zeven dagen voor het Kerstfeest bij het Magnifi­cat (Lofzang van Maria) in de vespers gezongen worden. Die zogenaamde O-antifonen (lees verder)

De Psalmen van Advent

door Jan de Jongh

Veel kerken praktiseren nog steeds aan het begin van de dienst een gezongen intocht, de 'introïtus' Degenen die dienst doen - oorspronkelijk misschien alle kerk­gangers! - schrijden (een ritueel vraagt een waardige tred) onder het zingen van de onberijmde intocht­psalm naar voren. (lees verder)

14 december Viering en Winterwandeling

Advent III, 10u30 Audiozaal Vrijhof UT:

Derde van vier ochtendvieringen in de Advent.
teksten, stilte, muziek, liederen

Na de oecumenische dienst in de Audiozaal in de Vrijhof staan broodjes en koffie/thee klaar. Daarna gaan we wandelen in het Ledeboerpark. Organisatie SPe-Studentenplein,

Lees verder...

De kleur van Advent

door: Jan de Jongh

Wie de eerste zondag van Advent de kerk binnenkomt zal meestal ontdekken (of weten), dat er iets veranderd is met de liturgi­sche kleur. Tegenwoordig zijn ook de meeste protestantse kerken met de kleuren van het kerkelijk jaar in de weer. Meestal gebeurt dat in de vorm van linten in de bijbel of een antepen­dium (= voorhang­sel) vanaf de lezenaar en/of de ta­fel/altaar. (lees verder)

Advent II

Zondag 7 december 2008, 10u30 Audiozaal Vrijhof UT:
"Loslaten en verwachten" (2)
Tweede van vier ochtendvieringen in de Advent.
teksten, stilte, muziek, liederen

De spiritualiteit van het liturgisch jaar: De Kerstkring

door: Jan de Jongh

Ten onrechte wordt Advent het begin van een nieuw kerkelijk jaar genoemd. Het liturgisch jaar loopt door net als ons leven. Maar er is geen begin en geen einde. Het liturgisch jaar is een spiraal naar de toekomst en geen cirkel. (lees verder)

Advent I

Zondag 30 november 2008,
10u30 Audiozaal Vrijhof UT:
"Loslaten en verwachten"
Eerste van vier ochtendvieringen in de Advent.
teksten, stilte, muziek, liederen

Woord- en tafelviering 23 november 2008

Zondag 23 november 2008
10u30 Audiozaal, Vrijhof UT:

"Wachten op wie"

woord- en tafelviering met voorganger Jan Dijkema
koor o.l.v. Peter Laport.
Er is kinderoppas.

Ochtendviering 16 november 2008

Zondag 16 november 2008
10u30 Audiozaal, Vrijhof UT:
"Een sterke vrouw"
voorganger Corine Böhmers

Ochtendviering 9 november

Zondag 9 november 2008:
10u30, Audiozaal, Vrijhof UT
"Werken met aandelen"
voorganger Bert Koek

Woord- en tafelviering 2 november 2008

Zondag 2 november 2008 (Allerzielen):
"Word wakker!"
viering met voorganger Ben Hövels
koor o.l.v. Peter Laport

Ochtendviering 26 oktober 2008

Zondag 26 oktober, 10u30, Audiozaal Vrijhof UT:
"De liefde tot God"
Ochtendviering met voorganger Pieter Tijmes

Ochtendviering 19 oktober

Zondag 19 oktober 10u30, Audiozaal Vrijhof UT:
"Broederschap"
Een ochtendviering bij het Jozefverhaal,
met teksten van Nico ter Linden
en liederen van Huub Oosterhuis en Herman Verbeek

12 oktober: geen viering in Vrijhof

Wij zullen op 12 oktober geen viering organiseren in de Vrijhof.

Wij willen u suggereren om 10 uur de viering in de Opstandingskerk (Zonstraat 9, 7521 HD Enschede, voorganger Jacco Zuurmond) te bezoeken.

Daar zullen o.m. enkele Palestijnse vrouwen te gast zijn, in het kader van contacten met de Oecumenische vrouwengroep Twente-Bethlehem (http://www.kleinkanveel.nl/). Deze contacten waren een initiatief van studentenpastor Kees Kuijvenhoven.

Woord- en tafelviering 5 oktober 2008

"De dromer begrensd":
Het begin van het Jozef-verhaal in lezingen, liederen en overwegingen.
voorganger: Wilma Hartogsveld
koor o.l.v. Peter Laport
piano Peter-Paul Verbeek
Er is kinderopvang aanwezig

Woord en tafelviering 21 september 2008








Kiezen voor vrede, vredeszondag

Op 21 september gaat studentenpastor Janneke Bekhof-Smit (SPe-studentenplein) voor bij de SPe-OVD viering in de Vrijhof. Dat is alleen al een reden om de vlag uit te hangen. Maar er is nog een reden. Op verzoek van Kerk en Vrede heeft de PACE-regenboogvlag vorig jaar op tientallen gemeentehuizen gehangen. Op deze zondag zal de PACE vlag ook wapperen in de vlaggemast van de Vrijhof. Want dit jaar valt de Internationale Dag voor de Vrede samen met de vredeszondag. Studenten, medewerkers en andere belangstellenden zijn van harte welkom, zoals altijd: 10:30 Vrijhof - Audiozaal. M.m.v. OVD-koor o.l.v. Peter Laport. Er is kinderoppas aanwezig.

Ochtendviering 14 september 2008

Op zondag 14 september is onze gastvoorganger Gaatske Braam.
Thema van de viering: "Wraak ... Vergeving".

Wie mij verwondt, die sla ik dood, zelfs wie mij maar een striem toebrengt. Kaïn wordt zevenmaal gewroken, Lamech ... zevenenzeventig maal. (Gen.4, 23-24)

Daarop kwam Petrus bij hem staan en vroeg: ‘Heer, als mijn broeder of zuster tegen mij zondigt, hoe vaak moet ik dan vergeving schenken? Tot zevenmaal toe?’ Jezus antwoordde: ‘Niet tot zevenmaal toe, zeg ik je, maar tot zeventig maal zeven. (Mat.18, 21-22)

Eerste viering na de zomer: 7 september

De zomerstilte is ten einde en de vieringen beginnen weer.

Zondag 7 september, 10u30
Audiozaal, Vrijhof UT:
"Tent van samenkomst" (Ochtendviering)
voorganger Jan de Jongh

NA DE GROTE TREK of HET BEGIN VAN HET GELOOFSEIZOEN (door Jan de Jongh)



Vanaf de schepping wordt in veel kerken begin september het winterseizoen met enige fanfare geopend. In de zomer lijkt het of niet alleen de gelovigen afwezig zijn, maar dat ook de Eeuwige bij voorkeur vertoeft in evangelisatietenten op de camping en aan verre stranden. Er worden zelfs kerken tijdelijk gesloten wegens gebrek aan belangstelling. Preekstoelen worden zo nodig met ondersteuning van de koster beklommen door ouden van dagen. In veel studentenpastoraten wordt lange tijd niet gevierd en Oosterhuis doet de Rode Hoed op zondag enkele maanden af. Het is een merkwaardig verschijnsel, te meer daar men zegt, dat de meeste tweeverdieners vijfmaal per jaar vakantie houden en een groot aantal bejaarden de winter doorbrengt in wat aangenamer streken aan de kust van het Iberisch schiereiland. De kerk gaat dan met de AOWers mee in de persoon van emerituspredikanten, die seniorengemeenten oecumenisch geestelijk bijstaan. Maar ondanks vakantiespreiding en –vermenigvuldiging begint als vanouds in september het geloofsseizoen. lees verder

OECUMENISCH BIDDEN - door Jan de Jongh

Kerkgangers beminnen de verandering niet. Om een collega te citeren: 'Je kunt alles zeggen, als je de stoelen maar niet verplaatst'. Ander voorbeeld: de tekst van het Onze Vader. Al jaren kan ik dat in 'gewone' diensten niet hardop meebidden en zeker niet achter de microfoon. Want doordat ik in een oecume­nische gemeente werkte, ken ik noch de protes­tantse noch de katho­lieke tekst meer uit m'n hoofd. Jammer, want samen hardop bidden is een ritueel. Het roept gevoelens van verbondenheid op. Lezen of nadenken verknoeit dat. Er is een oecumenisch Onze Vader, maar de kerkgan­gers hebben het nooit geleerd. Niet alleen de bid­snelheid, maar ook de tekst van het Onze Vader is bij protes­tanten en katholieken ver­schillend (De teksten zijn elders afgedrukt). Katholieken willen niet in bekoring geleid worden, protestanten niet in verzoeking. Bekoring is voor de één aantrek­kelijk en leuk, maar voor de ander een verleiding. Katholieken willen verlost worden van het kwaad, protestanten van de boze. Protestanten hechten aan 'hemelen', katholieken hebben aan één hemel ge­noeg. Bovendien stond de lofprijzing aan het slot niet in de oude handschriften waarop de katholie­ke bijbelvertaling be­rustte. In de NBG-vertaling staat de tekst van Mattheüs 5:13 dan ook tussen [ ] (vgl. Lucas 11). Men neemt wel aan dat het als liturgi­sche aantekening in de marge van een hand­schrift te­recht is gekomen en later door een afschrijver in de tekst werd opgeno­men. lees verder

LITURGIE MET OPEN DEUREN - Friedensgebet (door Jan de Jongh)




Dit keer wil ik vertellen van een ervaring, waarin liturgie concreet werd. Kort geleden was ik voor een studie­reis in Leip­zig. Aan het eind van een maandag­middag kwamen wij 'toe­vallig' langs de Niko­laikirche. De deur stond open. Tot mijn verras­sing werd binnen nog steeds op maandagmiddag om vijf uur het 'Frie­dens­ge­bet' gehou­den. Uit deze gebedsdienst ontstond het ge­weldloze verzet in de DDR. Op de maandagen werden in het najaar van 1989 straten en zelfs autobaan­afrit­ten afgesloten om te ver­hinderen dat mensen aan dit gebed zouden deelnemen. Tijdens de gebeden waren honderden stasiea­genten in de kerk. Ook zij hoorden de zaligspre­kingen voorle­zen! Toen op 9 okto­ber na de zegen zo'n 2000 kerkgangers naar buiten gingen, wachtten tiendui­zenden met kaarsen in de hand rond de kerk hen op. Met een kaars heb je twee handen nodig: een om vast te houden, de andere om het vlammetje te bescher­men. Je kunt dus geen stenen gooien of ander geweld gebruiken. Jezus' Geest van geweldloos­heid sloeg over op de massa. De soldaten, de specia­le eenheden en de politie werden in ge­sprekken verwikkeld en trokken zich terug. Mede door wat rond de Nikolaikirche ge­beurde viel in het najaar van 1989 de muur. lees verder

Clara van Assisi († 11 augustus), Een sterke vrouw - door Jan de Jongh

Een poos geleden was het mij vergund te mogen voorgaan in de Utrechtse Dom­kerk. Een belevenis: een 'hoog­kerkelijke' litur­gie met alles er op en er aan in deze machtige kerk met na­galm. In de Dom is een gedachte­niska­pel, waar zij die ons voorgingen herdacht worden. Deze zondag was Bach aan de beurt (“...de grote Bach, die mag de maat der engelen slaan de lieve lange dag”, Gezang 265: 18­). Al doen pro­testanten officieel niet aan heili­genver­ering, het kan geen kwaad zo nu en dan hen die ons voorgingen dank­baar in de viering te geden­ken en uit hun leven inspiratie te putten. Daarom zet ik zo nu en dan een heilige in het zonnetje in de hoop dat het ook katholieken kan bekoren. lees verder

6 augustus: HEMEL EN HEL - door Jan de Jongh

Het zomerfeest van de kerk van het oosten kwam in het westen in de marge terecht: de verheer­lijking op de berg (transfigu­ratie, Mattheüs 17). Vanaf de vijfde eeuw vinden we het bij de Jaco­bieten (Syrisch-orthodoxen) in Oost-Tur­kije en Syrië. Het sluit nauw aan bij de mystiek van de Byzan­tijnse monniken over de verheer­lijking als be­stemming van de mens en het visioen van Christus als het 'onge­scha­pen licht', afglans van de Vader. Ook in de spiritualiteit van de communauteit van Taizé (Fr.) speelt dit feest een grote rol: het is ons opstan­dings­ver­haal. Het herinnert aan Filip­penzen 3:21: 'Hij zal ons vernederd lichaam herscheppen en gelijkvormig maken aan zijn verheer­lijkt li­chaam.'
De verheer­lij­king zou veertig dagen voor de kruisiging plaats gevonden hebben, maar het was te 'stralend' om het in de vastentijd op de kalen­der te zetten. Geen nood. Om­streeks 350 zou op 14 sep­tember bij de inwij­ding van de Ana­stasiakerk het kruis terug­gevonden zijn. Door veertig dagen van 14 sep­tember af te trekken kom je ongeveer op 6 augustus. lees verder

Jacobus of Santiago - door Jan de Jongh

Midden in de zomer wordt Jacobus als heilige-van-de-weg samen met Chri­stof­fel op 25 juli herdacht. Hij geniet door de weer populaire tochten naar Santiago ook onder protestanten bekend­heid. Jaco­bus, de zoon van Maria Salomé en Zebedeüs, behoorde met Petrus en Johan­nes tot de drie intieme leer­lingen van Jezus. lees verder

13 juli - KERKEN KIJKEN 3 - door Jan de Jongh



Op mijn bureau staat een wat rafelige foto van de Notre-Dame-du-Haut, die Le Corbusier bouwde in Ronchamp. Wie via de Jura naar het zuiden van Frankrijk trekt, zou deze kerk moeten bezoeken. Ik had in deze architectuur een onvergetelijke religieuze ervaring. Deze kerk uit 1955 staat model voor een verandering in de kerkbouw, die veel zegt over de verandering in liturgie- en geloofsbeleving. Een kerkgebouw is immers een onderdeel van het ritueel.

Het bijzondere van Ronchamp is, dat er geen scherpe scheiding meer is tussen profaan en sacraal, schip en koor, en zelfs buiten en binnen. Er is geen drempel of verhoging tussen gemeente en koor. Heel de ruimte is liturgisch centrum. De lichtval is zodanig, dat je je tegelijk binnen en buiten waant. Het Heilige is ervaarbaar aanwezig als deel van déze onze werkelijkheid. Lees verder

20 juli - CHRISTOFFEL: EEN HEILIGE VAN DE WEG - door Jan de Jongh

Deze weken bevangt velen de verplaatsingsdrift. Vroeger hadden we vacantie, nu gáán we op vacantie. De reis kan - als het meer is dan entertainment - een beeld zijn van onze levens­weg langs kronkelpaden, via omwegen en op dwaalwegen naar het land van verlangen.

Op 25 juli - midden in het reisseizoen - delen twee heiligen van de weg - Jacobus en Christoforus - hun gedenkdag. Jacobus is bij de pelgrims naar Santiago in. Chri­stoforus kom je vooral rond de Alpen tegen. Veel Zuid-Duitse en Oostenrijk­se gebouwen op kruispunten dragen daar zijn beel­tenis. Over hem gaat het dit keer. Lees meer

6 juli - KERKEN KIJKEN 2 - door Jan de Jongh

Rectificatie


Wij hebben indertijd in Zuid-Frankrijk natuurlijk gehoorzaam aan mijn laatste stukje een kaarsje gebrand voor onze kinderen en kleinkinderen. In de meeste kerken bleek het echter niet mogelijk, zoals ik dacht, een neu­trale kaarsenstandaard te vinden, zodat we ons tevreden gesteld hebben met St. Antonius van Padua, die een kindje op zijn arm had en me daarom een aardige man lijkt. lees verder


29 juni Kerken kijken, kaarsje branden

door Jan de Jongh

De vacantie breekt uit. Velen reizen weer naar één of ander buitenland. Er zijn buitenlan­den, zoals Frankrijk, die rijk bedeeld zijn met kerken en kapellen. Ze zijn, anders dan bij ons, veelal open. Toeristen die thuis alleen op vier wielen een kerk plegen te bezoeken (doop, huwelijk en uitvaart), kunnen in de vacantie de verleiding niet weerstaan deze heili­ge plekken met een bezoek te vereren. Hun reisgids vermeldt immers dat het gebouw een bezoek waard is vanwege een of ander kunstwerk of de interessante architec­tuur. Hoewel ik geen vierwiels christen ben, loop ook ik in de vacantie zo veel mogelijk een kerk of kapel binnen.
Lees verder via deze link


Column Jan de Jongh

Tot 7 september 2008 zijn er geen vieringen. Oud-studentenpastor Jan de Jongh schreef ter overbrugging voor elke zondag in deze zomerstop een column. In het bovenstaande bericht vindt u de eerste.

laatste viering voor de zomerstop

Zondag 22 juni 2008

“Spe (!) enim salvi facti sumus”
In deze hoop zijn we gered
(Rom.8, 24)

voorganger: Germain Creyghton
koor o.l.v. Peter Laport
de laatste viering voor de zomerstop
wij willen deze graag feestelijk besluiten met een koffietafel met gebak

Eerste viering na de zomerstop: 31 augustus 2008, 10h30 Audiozaal

intrede Janneke Bekhof

De Stichting Studentenplein Enschede, de classis Enschede van de Protestantse Kerk in Nederland en het Dekenaat Twente, nodigen u uit tot het bijwonen van een viering op zaterdag 21 juni 2008 om 16.30 uur.

In deze viering zal dominee Janneke Bekhof - Smit als studentenpastor verbonden worden aan de Universiteit Twente.

De viering vindt plaats in de Detakerk, H.B. Blijdensteinlaan 30 te Enschede.
Voorgangers in deze dienst zullen zijn: deken A.W.J. Zegveld, ds. R.S.E. Vissinga en ds. J.W. Bekhof – Smit.


medewerking wordt verleend door het koor van de Oecumenische Vieringen Drienerlo

José Timp neemt afscheid

Na ruim 10 jaar neemt José Timp afscheid van de Universiteit Twente en het SPe Studentenplein.
U wordt van harte uitgenodigd voor de afscheidsreceptie van José op donderdag 19 juni 2008, van 16.00 tot 17.30 uur op de 2e etage van gebouw de Vrijhof (bij het SPe).

Zondag 15 juni 2008

"Schapen zonder herder"
Woord-en-tafel-viering met voorganger Henk van den Berg
koor o.l.v. Peter Laport
piano Peter-Paul Verbeek

ochtendviering zondag 8 juni 2008

"De Aankomst": laatste van drie ochtendvieringen gebaseerd op "Zomerstilte" van Jan de Jongh. Voorganger is Frans Huirne.

Zondag 1 juni 2008: "Oase: hospitalen en kapellen"
Tweede van drie ochtendvieringen onderweg naar de zomer

Opgepast: op zondagmorgen 1 juni worden er op het campusterrein voorbereidingen getroffen voor een evenement, die middag. Evenementenmanager Tonnie Buitink heeft ons verzekerd dat de Vrijhof voor vieringenbezoekers bereikbaar is. Wie slecht ter been is kan - volgens hieronder aan te klikken kaartje - via een kleine omweg naar de Vrijhof rijden. Anderen moeten mogelijk hun auto bij het BB gebouw parkeren en te voet naar de Vrijhof.
Een route over de Horstlindelaan wordt als beter alternatief aanbevolen.
Tonnie biedt ons een kopje koffie aan om de overlast te vergeten.

Voor een kaartje, zie
deze link

ochtendviering 25 mei 2008

"Afscheid en vertrek", eerste van een kleine cyclus van drie ochtendvieringen op weg naar de zomer.
Bron: "Zomerstilte" van Jan de Jongh

Verslag werkgroep en bedelbrief

Er is nieuw beschikbaar: een Verslag van de werkgroep SPE-OVD, een Begroting over 2008 en een Garingsbrief 2008 voor mensen die financieel willen bijdragen aan de vieringen.

vieringen vanaf pinksteren

zondag 11 mei: Pinksterviering
voorganger Ben Hövels

zondag 18 mei: ochtendviering, 10u30, audiozaal vrijhof ut, kinderoppas aanwezig
na afloop verslag werkgroep OVD (tot uiterlijk 12u00). Let op: er vindt een sportevenement plaats. De Vrijhof is wel bereikbaar voor mensen die minder goed te been zijn. Ga na de hoofdportier rechtsaf en volg de borden en aanwijzingen. Parkeren naast de Vrijhof is gewoon mogelijk.

viering 30 maart 2008

Eerste morgengebed in de Paastijd. Voorganger is Pieter Tijmes, filosoof en theoloog. In de dienst staat een Psalm centraal. Tijd/plaats 30 maart 2008, 10u30, audiozaal Vrijhof, UT.

vieringen voor Pasen

Viering 16 maart 2008, 10u30, audiozaal vrijhof ut
Morgengebed in de veertigdagentijd. Met koor o.l.v. Peter Laport. Er is kinderoppas aanwezig
overweging: Corine Böhmers

Op 23 maart 2008 zal er op de UT helaas
geen Paasochtendviering
worden gehouden: de Vrijhof is niet beschikbaar.
De geografisch en liturgisch meest nabije paaswake
vindt plaats op za. 22 maart om 23.00 uur in de
Opstandingskerk, Zonstraat, Enschede, zie verder
www.opstandingskerk-enschede.nl

Wil je wat doen?

Studenten (en anderen) die zo nu en dan in 2008 dan wel praktisch (koster), dan wel inhoudelijk (liturgievoorbereiding) dan wel vocaal (koor) de liturgische diensten op zondag willen komen versterken, kunnen zich opgeven via oecumenischevieringendrienerlo@hotmail.com

Viering 24 februari 2008

Ochtendgebed, voorbereid door gemeenteleden.
Thema: "Putten uit de bron"
Aanvang 10.30, Vrijhof, Universiteit Twente

Viering 17 februari 2008

Thema: voortijdig licht

Voorganger was Ds. Jan Dijkema, predikant in de PKN, Hengelo.
Tijd: 10.30, Universiteit Twente, Vrijhof. Kinderoppas aanwezig.


Het torentje van Drienerlo

Dit kunstwerk van Wim T. Schippers blijft tot de verbeelding spreken. Komt de kerktoren langzaam uit het water omhoog of zakt ze steeds dieper weg?

Op de achtergrond rechts de hoofdingang van de Vrijhof waar de oecumenische vieringen plaatsvinden.

Over de vieringen op de Universiteit Twente

In de kerkdiensten van het SPe-OVD op de Universiteit Twente gaan wisselend protestantse en katholieke voorgangers voor. Regelmatig wordt de dienst voorbereid door gemeenteleden.

Nieuwe bezoekers zijn van harte welkom: studenten, medewerkers en andere belangstellenden die willen genieten van het beste van protestantse en katholieke tradities: een mooie liturgie en een goede overweging in een open sfeer.

De dienst wordt muzikaal ondersteund door het vaste OVD-koor onder leiding van Peter Laport en onder begeleiding van Peter-Paul Verbeek.

Tijd: zondag 10.30, Plaats: Vrijhof, Universiteit Twente

Reacties: oecumenischevieringendrienerlo@hotmail.com